پالپ تراپی یا عصب کشی دندان شیری کودک
عصب کشی دندان شیری کودکان که به نام‌های پالپوتومی، پالپکتومی یا پالپ تراپی نیز شناخته میشود، برای درمان و ترمیم دندان شیری آسیب دیده انجام میشود. پالپ در لایه مرکزی دندان قرار دارد و حاوی بافت عصبی و عروق خونی است.
پوسیدگی و آسیب دندان شیری می‌تواند به ملتهب شدن این لایه منجر شود. بنابراین دندان شیری آسیب دیده بدون عصب کشی، ممکن است زودتر از موعد از بین برود یا نیاز به کشیدن داشته باشد.
انواع عصب کشی دندان کودکان
دو نوع عصب کشی برای دندان های شیری کودکان وجود دارد:
- عصب کشی دندان شیری حیاتی:
این نوع از عصب کشی دندان شیری کودکان زمانی استفاده میشود که بتوان پالپ ( ریشه ) دندان را ترمیم کرد. و شامل برداشتن بافت پالپ آسیب دیده و حفظ بافت پالپ سالم است. پس از برداشتن بافت پوسیده، مواردی نیز برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها و تسکین درد انجام میشود. در نهایت تمام قسمت‌های دندان عصب کشی شده با روکش فولادی ضد زنگ پوشانده میشود. - عصب کشی دندان شیری غیرحیاتی :
در این نوع عصب کشی دندان شیری کودکان، بافت پالپ دندان به کلی آسیب دیده است. بنابراین تمام پالپ از دندان شیری خارج میشود. سپس کانال‌های عصبی تخلیه و تمیز می‌شوند و با مواد مخصوصی پر می‌شوند. این مواد می‌توانند به طور ایمن توسط بدن جذب شوند تا زمانی که دندان شیری می‌افتد، فضای کافی برای رشد دندان دائمی ایجاد شود. در نهایت، دندان عصب کشی شده با روکش فولادی ضد زنگ برای جلوگیری از شکستگی دندان کودک، پوشانده میشود.
آیا میدانستید؟
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، تقریبا 60 تا 90 درصد از کودکان در سنین 6 تا 12 سال در سراسر جهان از دردهای ناشی از آسیب دیدگی عصب دندان های شیری رنج می‌برند که نیاز به درمان دندانپزشکی دارند.
آیا کودک من برای دندان های شیری خود به عصب کشی نیاز دارد ؟
اگر کودک شما بدون دلیل دندان درد دارد، یا دندان های او نسبت به تغییرات دما حساس است، ممکن است به عصب کشی دندان شیری نیاز داشته باشد. همچنین مشاهده هر گونه تورم یا قرمزی اطراف دندان ها، یا ایجاد شکستگی دندان کودک می‌تواند نیاز به پالپ درمانی داشته باشد.
با این حال، عصب کشی دندان های شیری در تمام کودکان دارای علامت نیست و برخی از کودکان هیچ علامتی را نشان نمی‌دهند. بنابراین برای اینکه مطمئن شوید آیا کودک شما به عصب کشی برای دندان های شیری خود نیاز دارد یا خیر، انجام معاینات دندانپزشکی منظم، هر شش ماه یکبار بسیار مهم است شما می توانید با مراجعه به خانم دکتر فتوحی متخصص دندانپزشکی کودکان در یزد خاطره خوبی برای مخملای خود بسازید.
اگر پوسیدگی دندان کودک از مینای دندان بالاتر رود و وارد عاج دندان کودک شود عصب دندان را درگیر میکند و باید دندان کودک عصب کشی شود همچنین اگر پوسیدگی زیاد باعث شود که تاج دندان کودک زیاد تخریب شود و مواد پر کردنی دندان فضای لازم برای قرار گرفتن نداشته باشند باید از روکش دندان شیری استفاده کرد.
چرا عصب کشی دندان شیری ضروری است؟
عصب کشی دندان شیری کودکان شما برای جلوگیری از افتادن دندان قبل از موعد، مهم است. اگرچه دندان های شیری کودکان در نهایت می‌افتد، اما از دست دادن زودرس دندان های شیری می‌تواند مشکلاتی را برای آنها ایجاد کند. وجود دندان های شیری برای صحبت کردن، تغذیه مناسب و ایجاد و حفظ فضای کافی برای رشد دندان های دائمی ضروری است.
زمانی که دندان های شیری پیش از زمان مناسب از بین بروند، می‌توانند منجر به کج شدن دندان‌های دائمی شوند. بنابراین عصب کشی، دندان های شیری کودکان شما را از آسیب حفظ میکند و احتمال رویش دندان های دائمی را بدون هیچ مشکلی افزایش می‌دهد.
نحوه عصب کشی دندان شیری چگونه است ؟
هنگامی که کودک شما تحت درمان عصب کشی دندان شیری قرار می‌گیرد، شما می‌توانید همراه او باشید و در طول این عمل به او آرامش دهید. برای آرام نگه داشتن فرزندتان در طول عمل، ممکن است از اکسید نیتروژن به عنوان آرامبخش استفاده شود. همچنین از یک بی‌‌حس کننده موضعی برای تسکین درد استفاده میشود.
هنگامی که کودک شما برای عمل آماده شد، دندانپزشکان دندان شیری را به آرامی سوراخ می‌کنند. ایجاد سوراخ به آنها اجازه می‌دهد تا از لایه مینا و عاج دندان شیری عبور کنند و به پالپ داخل دندان برسند.
در این مرحله ممکن است تمام پالپ یا قسمتی از آن با استفاده از یک وسیله مخصوص برداشته شود. در بیشتر موارد فقط بافت پوسیده برداشته میشود و بافت سالم دست نخورده باقی می‌ماند. با این حال، در مواردی که پوسیدگی دندان کودک به عصب دندان رسیده است، تمام پالپ و کانال ریشه دندان شیری باید برداشته شود.
در صورت نیاز قسمت های پوسیده دندان پس تخلیه شدن به طور کامل تمیز می‌شوند تا باکتری‌های باقی مانده از بین بروند. سپس سوراخ‌های ایجاد شده با ماده خاصی به نام گوتاپرکا، پر میشود. گوتاپرکا یک ماده طبیعی و قابل جذب است که قوامی شبیه به لاستیک دارد. این ماده که در بالای دندان شیری آسیب دیده قرار می‌گیرد، از آن محافظت میکند تا زمانی که بیفتد.
آیا عصب کشی دندان شیری کودکان درد دارد یا خیر ؟
جواب خیر است، بیشتر درمان های عصب کشی را می‌توان تنها با استفاده از یک بی‌حسی موضعی انجام داد. با این حال، در مواردی که کودک ممکن است بیش از حد مضطرب باشد یا نتواند بی‌حرکت بنشیند، می‌توان از اکسید نیتروژن به عنوان آرامبخشی ( دندانپزشکی کودکان در خواب ) استفاده کرد.
اکسید نیتروژن که به عنوان گاز خنده شناخته میشود، یک مسکن استنشاقی است که باعث ایجاد احساس آرامش و حتی سرخوشی میشود.
این دارو برای کاهش اضطراب و آرام نگه داشتن کودکان در طول درمان های دندانپزشکی استفاده میشود. آکادمی دندانپزشکی کودکان آمریکا بیان میکند که استفاده از اکسید نیتروژن برای کودکان بی خطر است و عوارض جانبی طولانی مدتی ایجاد نمی‌کند.
در واقع، به محض اینکه استنشاق گاز متوقف شود، اثرات اکسید نیتروژن از بین می‌رود و کودک شما بعد از مدت کوتاهی به حالت عادی خود باز می‌گردد.
در برخی موارد نادر، عصب کشی دندان کودکان درد دارد. بنابراین ممکن است به آرامبخش قوی‌تری نیاز داشته باشند. در این صورت، باید از متخصص اطفال مجوز دریافت کنید.
مراقبت های لازم بعد از عصب کشی دندان شیری
بعد از تکمیل روش عصب کشی دندان شیری، کودکان نباید دردی را تجربه کنند. با این حال ممکن است در دو هفته اول پس از عمل، دندان‌ها نسبت به دمای سرد یا گرم حساسیت داشته باشند. اگر از بی حسی موضعی استفاده شده باشد، کودک شما بلافاصله پس از عمل، هوشیار خواهد بود. اگر از اکسید نیتروژن به عنوان آرامبخشی استفاده شده باشد، کودک شما در عرض چند دقیقه پس از توقف استنشاق گاز، کاملا هوشیار خواهد شد. در صورتی که از آرامبخشی شدیدتر استفاده شده باشد، ممکن است کودک شما بعد از عمل، تا یک روز خواب آلود باشد.
در روزهای پس از عصب کشی، ضروری است که کودکتان دو بار در روز از مسواک و یک بار در روز از نخ دندان استفاده کند. این کار به تمیز نگه داشتن دهان آنها و جلوگیری از عصب کشی در آینده کمک میکند.
تفاوت عصب کشی دندان شیری کودکان با بزرگسالان چیست ؟
آیا دندان شیری عصب دارد ؟ جواب بله است با این حال عصب کشی دندان های شیری کودکان با عصب کشی که روی دندان های دائمی بزرگسالان انجام میشود متفاوت است. عصب کشی دندان کودکان از این نظر متفاوت است که از پر کننده دائمی برای دندان‌های شیری استفاده نمی‌شود. به این دلیل که دندان های شیری در نهایت می‌افتند تا جایی برای دندان های دائمی ایجاد شود.
یکی دیگر از تفاوت های اصلی بین عصب کشی دندان شیری کودکان و بزرگسالان این است که پوسیدگی در دندان های شیری سریعتر از دندان‌های دائمی پخش میشود. همچنین پوسیدگی موجود در دندان های شیری در صورت عدم درمان به موقع، می‌تواند به دندان‌های دائمی زیرین سرایت کند. این یکی از دلایل مهمی است که ضرورت عصب کشی برای دندان‌های شیری پوسیده را توجیه میکند.
چگونه می‌توانم از عصب کشی دندان های کودکم جلوگیری کنم؟
برای جلوگیری از نیاز به عصب کشی دندان شیری، باید مطمئن شوید که کودک شما نظافت دهان و دندان را به خوبی رعایت میکند. شما باید به کودک خود کمک کنید تا دو بار در روز به مدت دو دقیقه با استفاده از خمیر دندان فلوراید دار و مورد تایید ADA دندان‌های خود را مسواک بزند. همچنین باید حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده کند تا پلاک‌ها و سایر مواد زائد بین دندان‌ها از بین برود.
علاوه بر حفظ یک روال منظم، باید میزان مصرف قند آنها را نیز کاهش دهید. زیرا باکتری‌هایی که باعث پوسیدگی دندان می‌شوند از قند و شکر موجود در مواد غذایی تغذیه می‌کنند. همچنین توصیه میشود مصرف نوشابه‌های گازدار و نوشیدنی‌های شیرین را به میزان قابل توجهی محدود کنید. در عوض کودک خود را به نوشیدن آب یا آب میوه‌های طبیعی و بدون قند تشویق کنید. در مواردی که کودک شما مواد غذایی شیرین مصرف میکند، او را تشویق کنید بعد از آن مسواک بزند تا شکر روی سطح دندان قرار نگیرد.
در نهایت، شما باید برای جلوگیری از پوسیدگی دندان کودکان و عدم نیاز به عصب کشی دندان شیری کودکتان کوشا باشید. پوسیدگی دندان در کودکان 6 ماه تا 3 ساله زمانی اتفاق می‌افتد که کودک را با شیشه شیری که حاوی یک نوشیدنی پر از شکر است بخوابانید. در این صورت هنگامی که کودک به خواب می‌رود، مایع در اطراف دندان جمع میشود و به پوسیدگی آن کمک میکند. بنابراین برای جلوگیری از پوسیدگی دندان، از خواباندن کودک با شیشه شیر خودداری کنید یا شیشه را فقط با آب یا مایعات بدون قند پر کنید.
چگونه فرزندم را برای عصب کشی دندان شیری آماده کنم؟
برای کمک به آماده شدن فرزندتان برای عصب کشی دندان شیری، باید این روش را به زبانی دوستانه و صادقانه برای او توضیح دهید. همچنین از استفاده از کلمات ترسناک مانند مته، درد یا سوزن خودداری کنید و به جای آن توضیح دهید که ممکن است در ابتدا کمی درد را احساس کنند و صدای ابزارها را در طول درمان بشنوند، اما درد آن را احساس نخواهند کرد. شما باید به هر سوالی که می‌پرسند تا حد امکان صادقانه پاسخ دهید تا احساس نکنند چیزی را از آنها پنهان می‌کنید.
زمان عصب کشی، شما باید خونسردی خود را حفظ کنید و آرام باشید تا آنها نیز آرام بمانند. همچنین می‌توانید یک وسیله راحتی، مانند اسباب بازی مورد علاقه کودکتان را همراه داشته باشید و به آنها توضیح دهید که تمام مدت با آنها خواهید بود.
در مواردی که عصب کشی دندان کودکان درد دارد، آنها آرامبخشی دریافت می‌کنند، بنابراین کارهای بیشتری وجود دارد که باید انجام دهید. در صورتی که آرامبخشی، اکسید نیتروژن است باید صبح روز عمل به کودکتان یک وعده غذایی سبک بدهید. اگر برای کودک شما آرامبخشی قوی‌تری تجویز شده است، ابتدا باید از پزشک اطفال مجوز بگیرید سپس دستورالعمل‌های سختگیرانه NPO را برای اطمینان از سلامت کودک خود رعایت کنید. یکی از ویژگی‌های کلیدی دستورالعمل‌های NPO ناشتا بودن کودک 6 تا 8 ساعت قبل از عصب کشی است.
هزینه عصب کشی دندان کودکان
قیمت عصب کشی دندان شیری کودکان به عوامل مختلفی بستگی دارد و مقدار ثابتی نمی‌توان برای آن تعیین کرد. معمولا هزینه عصب کشی دندان شیری نسبت به عصب کشی دندان آسیاب به دلیل کم بودن کانال دندان کمتر است.
موارد زیر بر روی هزینه عصب کشی کودک تاثیر گذار است :
- موقعیت دندان در دهان ( شماره دندان )
- تعداد کانال و ریشه دندان کودک
- شرایط دندان زنده یا عفونی بود آن
اگر کودک دلبند شما نیاز به عصب کشی دارد با خیال راحت می توانید به خانم دکتر فائزه فتوحی، متخصص دندانپزشکی کودکان در یزد بسپارید و یک خاطره قشنگ و زیبا برای همیشه در ذهن مخملای خود بسازید.
نمونه ای از عصب کشی دندان شیری توسط دکتر فائزه فتوحی
سوالات متداول
برای عصب کشی دندان شیری، کودک حتما باید تحت شرایط آرامبخشی و بیهوشی قرار گیرد ؟
خیر، در صورتیکه دوردونه عزیزمون همکاری لازم در مطب دندانپزشکی داشته باشد نیازی به آرامبخشی و بیهوشی نیست ولی اگر سن دوردوه بسیار کم باشد و یا به دلیل ترس و اضطراب زیاد همکاری نکند به تشخیص متخصص کودکان درمان تحت بیهوشی و آرامبخشی انجام خواهید شد.
آیا مراحل انجام عصب کشی دندان شیری مانند دندان دائمی بزرگسالان برابر است ؟
خیر، مراحل عصب کشی دندان شیری ساده تر است.
عصب کشی دندان شیری در چند جلسه انجام میشود ؟
با تشخیص متخصص دندانپزشک کودکان و رادیوگرافی دندان کودک، تعداد جلسات تصمیم گیری میشود.
در بیشتر مواقع درمان در یک جلسه انجام میشود و بعضی مواقع ممکن است گستردگی التهابات دندان نیازمند درمان چند جلسه باشد.
آیا می توان عصب کشی و پر کردن دندان کودک را در یک جلسه انجام داد ؟
بله می توان پرکردن و عصب کشی را در یک جلسه با تشخیص متخصص دندانپزشک کودکان انجام داد.
برای پیشگیری از پوسیدگی و عصب کشی دندان کودک چکار باید کرد ؟
شما مامان و باباهای عزیز می توانید برای جلوگیری از پوسیدگی و یا قبل از اینکه دندان کودک عزیزتون به عصب برسد موارد زیر را انجام دهید :
1) بهداشت دهان و دندان : استفاده از نخ دندان و مسواک
2) فیشور سیلانت دندان کودکان : با استفاده از فیشور سیلانت، شیارهای دندان دائمی کودک شما با مواد مخصوص پر می شود و از تجمع غذا بر روی آن جلوگیری میکند.
3) فلوراید تراپی دندان کودک : به کودک خود یاد بدهید که مرتب دندان خود با فلوراید بشوید زیرا باعث می شود سطوح سالم دندان ها در برابر پوسیدگی مقاوم شوند.
