دندان شیری را بکشیم یا پر کنیم؟
برخی از مواقع با چالشهایی در مورد درمان و ترمیم دندان شیری پوسیده مواجه میشویم. بیشتر والدین به دلیل موقتی بودن دندانهای شیری فکر میکنند کشیدن دندان شیری کودک در زمان پوسیدگی به راحتی امکان پذیر است.
مهم ترین نکته این است که آیا دندان شیری پوسیده، احتیاج به ترمیم دارد و یا باید کشیده شود؟! همانطور که اشاره شد، وجود این دندانها برای حفظ فضای کافی جهت رشد دندانهای دائمی مهم است. به این ترتیب اگر قبل از رشد دندانهای دائمی، دندانهای شیری از بین بروند؛ دندانهای مجاور از محل خود منحرف و به سمت فضای خالی هدایت میشوند.
این اتفاق در برخی از مواقع، مشکلات بسیار جدی را برای رشد دندانهای دائمی ایجاد میکند. پس پیشگیری و درمان پوسیدگی دندان شیری بسیار مهم است.
کشیدن دندان شیری درد دارد؟
برای کشیدن دندان شیری، همانند سایر درمانها برای کودک بیحسی زده میشود. با این تفاوت که، بیحسی زدن تنها مسیرهای درد را کنترل میکنند و حس فشار با تزریق بیحسی از بین نمیرود. که این حس برای اکثر کودکان ناخوشایند و حتی ترسناک است و در حالیکه ناحیه دندانی مورد نظر بیحس است کماکان کودک ابراز درد به دلیل حس فشار داشته باشد.
با توجه به اینکه احساسات در سنین کودکی بسیار قوی است، معمولا کودکان پروسههای درمانی را بر اساس احساسات خود و نه بر اساس واقعیت فیزیولوژیک رخ داده، بیان میکنند. از این رو کشیدن دندان شیری برخلاف ساده به نظر رسیدن آن، میتواند سخت ترین درمان برای کودک محسوب شود. از طرفی همیشه کشیدن دندان شیری کودکان، خط آخر درمان محسوب میشود.
ممکن است مقداری خونریزی دهان، در زمانی مشاهده شود که لخته خونی دچار مشکل شده یا از حفره دهان خارج شود. در این حالت فشار دادن حفره دهان با یک تکه گاز استریل برای مدت 10 دقیقه، از ادامه خونریزی جلوگیری میکند.
علاوه بر این، در صورتی که یک دندان شیری زودتر از موعد بیفتد، دندان دائمی ممکن است هنوز برای رشد و گرفتن فضای خالی ایجاد شده آماده نباشد. این موضوع میتواند باعث از بین رفتن فضای ایجاد شده برای رشد دندان دائمی شود، هر چند برای جلوگیری از این مشکل میتوان از روشهای مختلفی با مشورت از دندانپزشک اطفال، استفاده کرد. پس از کشیدن دندان، لازم است مراقبتهای کافی را برای بهبود بیمار و آماده نگه داشتن دهان برای رشد دندانهای دائمی انجام شود تا از درد احتمالی و گریه کودکان در دندانپزشکی جلوگیری شود.
کشیدن دندان شیری در خانه
در دوران کودکی کشیدن دندانهای شیری و لق شده به یک تفریح تبدیل میشود. منظور از دندانهای شیری (دندانهای اولیه) است که خود به خود میریزند تا فضا برای دندانهای بزرگسالی و دائمی (دندانهای ثانویه) ایجاد شود. این اتفاق معمولاً در سنین ۶ یا ۷ سالگی اتفاق میافتد.
در مراحل دندان درآوردن نوزاد ابتدا دندانهای شیری جلویی و سپس دندانهای عقبی میافتند. بیشتر کودکان با فشار آوردن به دندان و یا جلو عقب کردن آن با انگشت و یا زبان به افتادن دندان شیری خود بدون هیچ دردی کمک میکنند. بیشتر کودکان از این کار لذت برده و به افتادن دندان شیری خود کمک میکنند.
اما گاهی اوقات ممکن است یک دندان شیری به مدت چند هفته لق باقی بماند که این میتواند خسته کننده و یا حتی ناراحت کننده باشد زیرا غذا خوردن را برای کودک سخت میکند.
در چنین شرایطی باید تصمیم بگیرید که دندان بیفتد یا آن را به حال خود رها کنید. در صورتی که دندان ریشه داشته باشد، کشیدن دندان شیری کودک دردناک و دشوار است و بهتر است آن را رها کرده تا در زمان مناسب خود بیفتد. اما در صورتی که دندان آویزان بوده، میتوانید به افتادن دندان به کودک خود کمک کنید.
هرچند که بسیاری از کودکان از کشیدن دندان شیری خود میترسند اما در نهایت بهتر است که خودشان این کار را انجام دهند. خود کودک بیشتر از هرکس از میزان لق بودن دندان خود اطلاع دارد بنابراین از کودک خود بخواهید تا دندانش را آرام بیرون بکشد.
در صورتی که کودک قادر به کشیدن دندان خود نبود، مقداری داروی خوراکی ضد درد مانند مسکن موضعی را به اطراف دندان کودک مالیده و چند دقیقه صبر کنید تا بی حسی عمل کند. سپس به کمک یک گاز پانسمان یا یک دستمال کاغذی تمیز دندان را گرفته و کمی آن را جلو عقب کنید تا معلوم شود که آمادگی بیرون کشیدن را دارد یا خیر.
چنانچه دندان از خود مقاومتی نشان نداد آن را به آرامی بیرون بکشید. اما در صورتی که به سختی میتوانید آن را تکان دهید به آن دست نزنید و اگر کودک احساس ناراحتی کرد برای تسکین درد، به دندانپزشک اطفال مراجعه کنید.
کشیدن دندان شیری عفونی
زمانی که دندان دچار عفونت شدید ریشهها شده است (به دلیل پوسیدگیهای درمان نشده و شدید و یا بیماریهای لثه) و یا به آن ضربه وارد شده است (یک ضربه ی شدید)، دندانپزشک بهترین روش درمانی را برای کودک شما پیشنهاد میدهد. اگر آسیب دندان کاملا جدی باشد، باعث افزایش احتمال انتقال عفونت به جوانه دندانهای دائمی زیرین شود، بهترین روش درمان، کشیدن دندان شیری عفونی است. هر چند کشیدن دندان شیری همیشه در قدم آخر انتخابهای درمانی میباشد.
مواقعی که بهتر است دندان شیری کشیده شود شامل:
1- پوسیدگیهای شدید درمان نشده
پوسیدگی دندان شیری بسیار شایع است (بیش از ۵۳۰ میلیون کودک دچار حفره میشوند).
کشیدن دندانهای شیری پوسیده در موارد زیر انجام میشود:
- هنگامی که به دلیل عفونت مکرر دندان، ریشههای آن قابل نگهداری نباشد، لازمه آن تهیه یک عکس رادیوگرافی از ناحیه دندان پوسیده است.
2- ضربه
تقریباً ۳۰ تا ۵۰ درصد کودکان زیر شش سال دچار تروما میشوند. حفظ دندان آسیب دیده به شدت ضربه و آسیب دیدگی آن بستگی دارد ، به ویژه:
- وقتی ترمیم دندان آسیب دیده غیرممکن است ؛
- هنگامی که عوارض عفونی پس از تروما رخ داده است.
- هنگامی که خطر آسیب به جوانه دندان دائمی وجود دارد.
3- ارتودنسی
در اکثر موارد ، دندانهای دائمی بجای دندانهای شیری رشد میکنند. اما برخی مواقع امکان دارد مشکلاتی بوجود آید تا از رشد دندان دائمی جلوگیری کند.
از جمله این مشکلات:
اگر دندان شیری نیفتاده است، راه دندان دائمی را مسدود میکند. با کشیدن دندان موقت، فضای ردیف دندان دائمی را با دندانهای دیگر آزاد خواهیم کرد.
اگر دندان دائمی قبل از بیرون آمدن و جایگزینی دندان دیگر تصمیم به تغییر مسیر خود بگیرد.
کشیدن دندان شیری پوسیده
وجود منبع عفونت در دهان، خطرات بالقوهای برای دندان دائمی زیرین و وضعیت جسمانی خود کودک دارد. در صورتی که به دلیل درگیری شدید ریشههای دندان توسط عونت، دندان کودک قابل نگهداری نباشد، کشیدن دندان شیری کودک توصیه میشود.
پس از کشیدن دندان شیری امکان کاهش فضا جهت رشد دندانهای دائمی وجود دارد. به همین دلیل دندانهای دائمی در جای اصلی خود رشد نمیکنند. به طور معمول، کودکان درد کمی را پس از کشیدن دندان تجربه میکنند، ممکن است به توصیه دندانپزشک، نیم ساعت قبل از کار درمانی کشیدن دندان، مصرف یک دوز شربت استامینوفن یا بروفن کودکان بر حسب وزن به جهت کاهش درد بعد از کشیدن دندان برای کودک تجویز گردد.
کشیدن دندان شیری لق شده
برخی از دندانهای شیری لق شده پس از گذشت مدتی میافتند، در این صورت دیگر نیازی به کشیدن نیست، زیرا کشیدن زودتر از زمان موعد باعث آسیب دیدن لثه و دندانهای دائمی میشود.
در صورتی که دندان لق شده است، اما افتادن آن به دلایل مختلف به تاخیر افتاده باشد، کشیدن دندان شیری کودک ضروری است. در این صورت والدین باید بیشتر به کودکان توجه کنند تا با دست، دندان لق شده را تحت فشار قرار ندهند. در اين موارد میتوان به والدين كودكان توصيه کرد تا به كودكان خود ميوههايی كه بافت محكمتری دارند، مانند سيب يا هويج بدهند كه با گاز زدن آنها دندان كودك زودتر خارج شود.
گاهی بر اثر لق شدن دندان، کودک درد زیادی را متحمل میشود، همچنین ورود میکروبها به داخل لثه ممکن است ایجاد عفونت کند، در این مواقع والدین بهتر است این نکات را رعایت کنند و به متخصص دندانپزشک اطفال مراجعه کنند.
هزینه کشیدن دندان شیری کودک
هر کودک 20 دندان شیری در دهان خود دارد که بعد از 6 ماهگی به تدریج رویش یافته و در دهان دیده میشود، البته زمان دندان در آوردن کودکان با یکدیگر متفاوت است، اما در اغلب موارد، شروع آن از 6-8 ماهگی است.
دندانهای شیری در مقایسه با دندانهای دائمی، عمر نسبتاً کوتاهی دارند، اما این موضوع نباید باعث سهل انگاری والدین نسبت به نگهداری و حفظ سلامت دندانهای شیری کودکان شود.
دندانهای شیری، مهمترین دندانهایی هستند که فرآیند جویدن غذا و صحبت کردن از طریق آنها شروع میشود. بنابراین سالم نگه داشتن آنها برای رشد دندانهای دائمی لازم و ضروری است. با نگهداری مناسب از دندانهای شیری، دندانهای دائمی در محل صحیح خود قرار گرفته و رشد میکنند.
هزینه کشیدن دندان شیری کودک به عوامل مختلفی بستگی دارد. عواملی همچون؛ ماده بی حسی تزریق شود یا خیر، دندانهای ردیف جلو کشیده شود یا دندان آسیاب، تعداد دندانهایی که کشیده میشوند، دندان عفونت داشته باشد یا خیر و عواملی دیگری مشابه با این موارد، در تعیین هزینه کشیدن دندان شیری کودک اثر گذار میباشند.
شما میتوانید برای اطلاع از هزینه کشیدن دندان شیری کودک به وبسایت کلینیک، متخصص دندانپزشکی کودکان در یزد، دکتر فائزه فتوحی مراجعه کرده و موارد مربوط به تعرفههای قیمتی را از این کلینیک سوال کنید.