کیست دندان چیست؟
کیست دندان در نوزادان، یک وضعیت نادر و اساساً یک کیسه بسته از بافتها است. برخی از کیستها با هوا پر شدند درحالیکه برخی دیگر پر از بافت نرم یا مایع هستند. کیست دندان کودک عموماً در بافتهای نرم دهان مانند لثه، لب و اطراف یا کنار دندان درون استخوان فک ایجاد میشوند. این کیستها معمولاً بهآرامی رشد میکنند و میتوانند علت اصلی تحریک، درد در فک یا حتی عوارض بدتری باشند.
در حقیقت اگر کیست به یک عارضه تبدیل شود، ممکن است به انجام یک جراحی بزرگ برای برداشتن قسمتی از فک نیاز پیدا کنید. کیست میتواند در بافتهای مختلف دهان، صورت یا فک شکل بگیرد. البته بهتر است به این موضوع نیز اشاره کرد که در بیشتر موارد هنگامیکه کیستها برای اولین بار شروع به تشکیل میکنند، فاقد عفونت هستند.
هنگامی که دندان کودک در حال شکل گرفتن است، ابتدا دندان او در استخوان رو به جلو میرود سپس بیرون میزند تا در دهان دیده شود. کیست دندان بچهها در مرحله پایانی درآمدن دندان، یعنی پس از بیرون زدن از استخوان و قرار گرفتن زیر سطح لثه، ایجاد میشود.
بسیاری از والدین با دیدن برآمدگیهای بنفش مایل به آبی روی لثه فرزند خود نگران میشوند. اما توصیه ما به این والدین این است که نگران نباشید، زیرا تشکیل این کیست در دوره رشد طبیعی است و در تخصص دندانپزشکی، از آن با اصطلاح کیست یا هماتوم رویش دندان یاد میشود.
جالب است بدانید که معمولا کیست دندان در کودکان مشکلی ایجاد نمیکند و کودکان بدون این که علائم آشکاری داشته باشند که والدین را درگیر و نگران کند، آن را پشت سر میگذارند. در برخی شرایط اگر این کیست درمان نشود میتواند مشکلات دیگری مانند دندان نهفته و بینظمی دندان به وجود آورد.
انواع کیست دندان کودکان
کیست رویشی
شایع ترین کیست دندان در کودکان همان کیست رویشی است.
علائم ایجاد کیست دندانی در کودکان
فرایند تشکیل یک کیست نسبتاً طولانی (حدود چندین هفته) است و معمولاً مدتی زمان میبرد تا کودک با توجه به وضعیت سلامتی خود متوجه برخی از علائم کیست دندان شود. برخی از علائم کیست دندان کودکان شامل موارد زیر میشود:
- ایجاد احساس ناخوشایند در دندانها و لثه در هنگام گاز گرفتن یا جویدن مواد غذایی سفت
- احساس سنگینی اضافی در ناحیهی دندان آسیبدیده
- احساس درد و ناراحتی در زمان غذا خوردن
- سخت شدن حرکات طبیعی فک در حالی که دهان در حالت باز قرار دارد.
- تبدیل شدن درد خفیف ابتدایی به یک درد ثابت و حاد
- ایجاد برآمدگیهای کوچک روی لثههای دندانی که میتوانند به تدریج بزرگ و بزرگتر شوند.
- احساس ضعف بدون هیچ دلیل روشنی و امکان افزایش درجه حرارت بدن
- ریزش مایع یا ترشحات در دهان (گاهی اوقات ممکن است یک حباب در بیرون از لثه ایجاد شود که از آن مایع و ترشحات جاری میشود. این بدان معنی است که استخوان و کیست شکسته شدهاند )
البته علائم دندان درآوردن در کودکان نیز برخی از این موارد را در بر میگیرد که شما میتوانید برای آگاهی از این علائم، به وب سایت خانم دکتر فائزه فتوحی، متخصص دندانپزشکی اطفال مراجعه کرده و در قسمت مقالات اطلاعات مربوط به این موضوع را مطالعه کنید.
روشهای درمان کیست در نوزادان
برای درمان کیست دندان در کودکان می توان از روش های زیر استفاده کرد که شامل:
- جراحی
- مارسوپیالیزیشن
نوع درمان کیست لثه در کودکان و یا کیست دندان کودکان، بسته به شدت وخیم بودن کیست و مرحلهی آن، متفاوت است. در اینجا سه روش اصلی از درمانهای حرفهای برای کیست دندان کودکان آوردیم.
درمان کیست رویشی
به طور معمول کیست رویشی نیازی به درمان ندارد. معمولاً دندان در هنگام شروع رویش، در عرض چند روز به طور خود به خود کیست را میشکند. اما اگر کیست رویشی به مدت بیش از چند هفته همچنان در دهان باقی بماند، باید به متخصص دندانپزشک اطفال مراجعه کنید که او درمان تخصصی لازم را برای کودک شما انجام بدهد.
عمل جراحی سیستکومی
سیستکتومی یک نوع عمل جراحی است که برای برداشتن بخشی از ریشه (بخش آسیبدیدهی آن) همراه با کیست، مورد استفاده قرار میگیرد. این جراحی برای کیستهای نسبتاً کوچک که حداکثر دو دندان را تحت تأثیر قرار دادهاند، انجام میشود.
عمل جراحی همی سکشن
در عمل همی سکشن، درمان کیست دندانی به این شکل انجام میشود که تمام ریشههای آسیبدیده همراه با بخشهای آسیبدیدهی تاج دندان که در مجاورت آن قرار دارند، به طور کامل برداشته میشوند.
چه زمانی باید به یک متخصص دندانپزشک کودکان مراجعه کنیم ؟
اگر کیست بیشتر از چند هفته در دهان کودک شما باقی ماند یا متوجه موضوع غیرعادی در لثه کودک شدید به پزشک مراجعه کنید. در موارد دیگری حتی اگر شاهد خونریزی یا چرک سفید روی لثه بودید نیز حتما با پزشک تماس بگیرید. البته برخی مواقع والدین در تشخیص آبسه دندان کودکان و کیست دندانی با سردرگمی مواجه می شوند که باید با مراجعه به یک متخصص این مورد را بررسی کنند.
سلامت دندان کودکان شما بسیار مهم است و حتما قبل از دو سالگی کودک خود را نزد یک متخصص دندانپزشکی اطفال ببرید.