رویش 20 دندان شیری کودکان از 6 ماهگی تا 3 سالگی است که نقش به سزایی در جویدن غذا و حتی رشد یکپارچگی استخوان فک کودکان دارد. یکی از باورهای اشتباه والدین این است که فکر میکنند دندانهای شیری اهمیت کمی دارند. زیرا بعد از افتادن با دندانهای دائمی جایگزین میشوند.
سوال بیشتر والدین در این زمینه از متخصص دندانپزشک اطفال این است که، آیا در صورت پوسیدگی دندان شیری کودکان باید آن را بکشیم یا خیر؟
اهمیت دندانهای شیری
برای رشد مناسب و قرار گرفتن دندانهای دائمی در جای خود، نگهداری از دندانهای شیری ضروری است. دندانهای آسیاب شیری، جزء دندان‌‌هایی هستند که از همه دیرتر می‌‌افتند. آنها تا رسیدن کودک به سن 12 سالگی به طور کامل با دندانهای دائمی جایگزین نمی‌‌شوند.
به طور کلی هر فرد دارای 20 دندان شیری است که به مرور زمان با دندانهای دائمی جایگزین میشوند. در صورت عدم نگهداری درست از دندانهای شیری ممکن است، عوارض متعددی مانند دندان درد و آسیب دیدن دندانهای دائمی را در پی داشته باشد.
پوسیدگی دندان شیری کودکان
پوسیدگی دندان در کودکان ممکن است خطرات زیادی مانند: دندان درد، عفونت و … را به همراه داشته باشد. از طرفی به دلیل سن کم کودکان گاهی برای درمان و ترمیم دندان شیری نیاز به درمان تحت آرامبخشی برای کودک است. در صورت پوسیدگی شدید دندان آسیاب شیری کودک و کشیدن آن، الگوی رشد دندان دائمی جایگزین از بین می‌‌رود، زیرا پس از کشیدن دندان شیری امکان کاهش فضا جهت رشد دندانهای دائمی نیز وجود دارد. بنابراین به همین دلیل دندانهای دائمی، در جای اصلی خود رشد نمیکنند.
یکی از معمول‌‌ترین عارضه‌‌ها پس از کشیدن دندان شیری کودک، دردهای شدید است. البته در صورت انجام مراقبت‌‌های ضروری پس از کشیدن دندان اضافی، این درد تا حد بسیار زیادی کاهش یافته و از بروز عفونت جلوگیری میشود. گاها برای برطرف شدن آسیب دیدگی و جلوگیری از بروز مشکلات و خطرات احتمالی، کشیدن دندان خراب کودک، باید در اولین فرصت انجام شود.
ترمیم یا کشیدن دندانهای شیری
بیشتر والدین به دلیل موقتی بودن دندانهای شیری فکر میکنند کشیدن آنها در زمان پوسیدگی به راحتی امکان‌پذیر است. مهم ترین نکته این است که آیا دندان شیری پوسیده، احتیاج به ترمیم دارد و یا باید کشیده شود؟
همانطور که گفتیم، وجود این دندانها برای حفظ فضای کافی جهت رشد دندانهای دائمی مهم است. 20 دندان شیری کودک به مرور زمان باید با 20 دندان دائمی جایگزین شود.
پس پیشگیری و درمان پوسیدگی دندان شیری بسیار مهم است. انجام نخستین ویزیت دندانپزشکی برای آموزش طبق نظر متخصصین دندانپزشک اطفال، باید قبل از یک سالگی انجام شود.
دلایل مهم برای ترمیم و پر کردن دندانهای شیری
- لبخند و حرف زدن کودک، روی اعتماد به نفس و شکل گیری شخصیت آن تاثیر بسیاری دارد.
- دندانهای شیری مانند یک راهنما برای رشد دندانهای دائم عمل میکنند.
- وجود دندانهای شیری برای جویدن صحیح غذا و حفظ رژیم غذایی لازم است.
- دندانهای شیری برای بهبود مهارت صحبت کردن کودکان دارای اهمیت فراوانی هستند.
- عدم رسیدگی و درمان پوسیدگی دندانهای شیری، عوارض زیادی برای رشد دندانهای دائمی در پی دارد
- معمولا عدم درمان و ترمیم دندان پوسیده، موجب دردهای شدید و آبسه میشود.
- گاهی شکستن دندان شیری دردهایی را به همراه دارد و در صورت نوک تیز بودن شکستگی دندان، امکان آسیب و پاره شدن زبان کودک وجود دارد. در این زمان حتما باید دندان شکسته، ترمیم شود.
ریختن دندان شیری کودک
دندانهای پیشین کودکان از سنین 7-6 سال شروع به ریزش میکنند. نکته مهم این است که دندانهای آسیابی آنان تا سنین 13-12 سال باقی می‌مانند، زیرا دندانهای دائمی جانشین آنان، تا این سنین رویش پیدا نمیکنند.
مراقبت بعد از کشیدن دندان شیری
در اغلب اوقات ممکن است فرآیند درمان بدون مشکل خاصی پیش رود و عوارض کشیدن دندان کودکان آن ها را با مشکل خاصی روبرو نکند. اما از آنجایی که کودکان باید از دهان خود برای غذا خوردن استفاده کنند، ممکن است در این دوره مشکلاتی نیز پیش بیاید. برخی باکتری‌ها به طور طبیعی در دهان رشد میکنند، که باعث ایجاد عفونت روی زخم میشوند. بنابراین والدین کودک باید مراقبت بعد از کشیدن دندان شیری، را با دقت و حوصله و تحت نظر توصیه‌های متخصص دندانپزشک اطفال انجام بدهند.
دهان کودک شما ممکن است در این چند ساعت ورم کرده و حس ناخوشایندی داشته باشد. همچنین ممکن است به خاطر آسیب وارد شده به بافت‌های دهانی به هنگام کشیدن دندان، درد داشته باشد. در برخی مواقع دیگر نیز ممکن است آب دهان تا چند ساعت پس از کشیدن دندان به خاطر خونریزی لثه، قرمز شود. بهتر است کودک شما این موارد را با یک پزشک متخصص طی کند تا در سلامت کامل روند درمانی را پشت سر بگذارد.
در کل کودک شما 20 تا دندان شیری دارد. 10 دندان در بالا و 10 دندان شیری او در پایین قرار دارد که بعد از افتادن، 32 دندان دائمی جایگزین آنها میشود. دندان شیری کودک در شکل گیری قوس دهان و فک او اهمیت زیادی دارد.
بعد از کشیدن دندان شیری چه کاری باید کرد؟
بعد افتادن یا کشیدن دندان شیری، کودک بهتر است از مکیدن مایعات و استفاده از نی جدا خودداری کند. آب دهان خود را مرتب قورت دهد و از تف کردن آب دهان خود دوری کند.
کودک باید هنگامی که دندان خود را کشید از خوردن غذاهای جامد و گرم خودداری کند و بیشتر از غذاهای سرد و مایعات استفاده کند تا لخته محافظ در جای خود باقی بماند.
هنگام مسواک زدن کودک بهتر است که دندانی که خارج شده است را رد کند و خارج کردن آب به صورت خیلی آروم و بدون مکش انجام شود. تمام این کارها باید انجام شود تا زخمی که بعد از کشیدن دندانهای شیری ایجاد شده است، تمیز بماند و باعث عفونت نشود.
